Jak odróżnić zwykły katar od alergicznego?

Jak powstaje katar?

Wnętrze ludzkiego nosa pokryte jest specjalną warstwą komórek nazywaną błoną śluzową. Do jej podstawowych funkcji zaliczamy podgrzewanie i nawilżenie wdychanego powietrza, oczyszczenie go z zanieczyszczeń i drobnoustrojów oraz rozpoznawanie bodźców węchowych. Kiedy organizm wchodzi w kontakt z czymś, co uznaje za wroga (bakterie, wirusy, alergeny), odpowiedzią układu odpornościowego jest zwiększona produkcja śluzu o różnych kolorach i gęstościach, który nazywamy katarem.

Rodzaje kataru

Przyczyną kataru mogą być różne dolegliwości. Jedną z nich jest zapalenie błony śluzowej nosa będące rezultatem toczącej się w organizmie infekcji, alergii lub zapalenia zatok. Nieżyt nosa powstały w wyniku przeziębienia ma podłoże wirusowe lub bakteryjne. Katar to wynik reakcji układu odpornościowego na atakujące organizm patogeny. W przypadku alergii katar jest efektem nadaktywności układu immunologicznego, który traktuje przedostające się do organizmu alergeny jako zagrożenie. Reakcją jest stan zapalny skutkujący obrzękiem błony śluzowej nosa i katarem. Z reguły katar alergiczny nie stanowi zagrożenia dla życia pacjenta. Jeśli jednak pojawią się problemy z oddychaniem bądź obrzęk gardła, należy skontaktować się z lekarzem. Wówczas możemy mieć do czynienia z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego, który bezpośrednio zagraża zdrowiu i życiu.

Jak wygląda katar alergiczny?

Katar alergiczny, zwany również siennym, powstaje w wyniku reakcji organizmu na kontakt z alergenem. Za występowanie reakcji alergicznych najczęściej odpowiadają pyłki roślinne, sierść zwierząt, a także kurz i roztocza. Katar sienny będący reakcją na pylenie roślin, najczęściej występuje wiosną. Obok kataru alergicznego widoczne są również inne objawy, w tym:

• uczucie zmęczenia,
• bóle głowy,
• problemy z koncentracją,
• zatkany nos,
• świąd i drapanie w nozdrzach,
• wydzielina spływająca po tylnej ścianie gardła,
• kichanie,
• osłabienie węchu.

Alergiczny nieżyt nosa często występuje w parze z alergicznym zapaleniem spojówek, które objawia się zaczerwienieniem i łzawieniem oczu, świądem oraz pieczeniem.

Jak odróżnić katar alergiczny od zwykłego?

Dla wielu pacjentów odróżnienie kataru zwykłego od alergicznego może być skomplikowane. Istotną rolę grają tutaj objawy towarzyszące. Ważną różnicą jest także brak gorączki przy katarze alergicznym oraz sezonowość jego występowania. W przypadku zwykłego kataru objawy pojawiają się niezależnie od warunków pogodowych i pylenia roślin. Zwykłemu katarowi nie towarzyszy swędzenie i zaczerwienie oczu, ale mogą wystąpić typowe objawy przeziębienia i grypy, w tym gorączka, kaszel, bóle głowy i mięśni.

Ile trwa katar alergiczny?

Jedną z metod, za pomocą której możemy odróżnić katar alergiczny od zwykłego, jest obserwacja czasu jego trwania oraz pozostałych dolegliwości. Katar zwykły rozwija się najczęściej stopniowo i może ustąpić już po kilku dniach. Z kolei katar alergiczny pojawia się nagle jako reakcja na kontakt z alergenem. Może trwać długo, dopóki organizm ma styczność z alergenem. Warto zwrócić uwagę na fakt, że katar alergiczny może ustąpić w momencie pojawienia się opadów deszczu.

Jak rozpoznać katar alergiczny u dziecka?

Objawy kataru alergicznego u dzieci są podobne do symptomów u dorosłych. Problem może pojawić się w przypadku niemowląt, które nie są w stanie zakomunikować swoich dolegliwości. W takiej sytuacji warto zasięgnąć porady lekarskiej. Lekarz po przebadaniu dziecka może wykluczyć pozostałe objawy świadczące o przeziębieniu lub grypie. W walce z katarem alergicznym u dzieci sprawdzają się leki antyhistaminowe.

Postępowanie przy katarze zwykłym i alergicznym

Zatkany przez katar nos blokuje oddychanie i powoduje ogromny dyskomfort. Na rynku dostępne są preparaty w formie sprayu pomagające udrożnić nos i ograniczyć obrzęk śluzówki. U dzieci od 1. dnia życia ulgę przy katarze przyniesie wyrób medyczny ISONASIN® SEPTO, który wspiera upłynnienie śluzu znajdującego się w drogach oddechowych. Dodatkowo pomoże złagodzić uciążliwe objawy alergii. Przy katarze alergicznym ulgę przyniesie zastosowanie preparatów oczyszczających i udrażniających nos. Przydatny może okazać się nawilżający spray do nosa RINOTAC® do stosowania od 3. roku życia, który łagodzi, regeneruje i koi błonę śluzową. Innym sposobem na alergię jest podanie środków antyhistaminowych. Leki przeciwhistaminowe zatrzymują działanie histaminy, co skutkuje brakiem reakcji organizmu na kontakt z alergenem. Jeśli katar nawraca i trwa dłużej niż 10-14 dni, warto skonsultować się z lekarzem.

‍

Bibliografia:

1. E. Krzych-Fałta, B. Samoliński, Polskie standardy leczenia alergicznego nieżytu nosa, [w:] “Lekarz POZ 1/2016”, vol. 2, s. 58-59.
2. P. Rapiejko, D. Jurkiewicz, Leczenie alergicznego nieżytu nosa w Europie i USA - czy dzieli nas ocean?, [w: “Alergoprofil 2015”, 11 (4), s. 5-9.
3. M. Świerczyńska-Krępa, Alergiczny nieżyt nosa (katar sienny i całoroczny alergiczny nieżyt nosa): przyczyny, objawy i leczenie https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/57586,alergiczny-niezyt-nosa [dostęp: 12.04.2024].
4. Z. Ziętkowski, M. Łukaszyk, U. Skiepko, A. Bodzenta-Łukaszyk, Leki przeciwhistaminowe w pyłkowicy, [w:] “Alergia Astma Immunologia 2016”, nr 21 (1), s. 28-31.